Społeczeństwo. Odłączenie się na wakacjach: „Dyktatura rentowności jest potworna”

Czy lato to czas, aby na nowo odkryć „magię codzienności”?

Wakacje zachęcają nas do zmiany tempa i otwarcia się na to, co może się wydarzyć. Pod warunkiem, że uda nam się uwolnić od nakazów. Niektórzy wyjeżdżają na wakacje nie po to, by odnaleźć siebie, naładować baterie czy wziąć prysznic, ale po to, by wyznaczyć sobie nowe cele, by „sukces” na wakacjach był faktem.

Dlaczego wywieramy na siebie tak dużą presję, nawet na wakacjach?

„To niezwykle głębokie pytanie filozoficzne. Nasza relacja ze światem coraz bardziej przypomina zarządzanie. Musimy zarządzać naszym życiem, zarządzać naszymi emocjami. Istnienie oznacza maksymalizację tego, kim jesteśmy, aby uzyskać z tego maksymalny zysk. Cała moja praca filozoficzna, od książki do książki, ma na celu pokazanie, że ta ideologia, ta dyktatura rentowności, jest potworna”.

Dlaczego to jest problem?

„Żyjemy w tej okropnej iluzji, która obwinia jednostki za to, że nie robią wystarczająco dużo, że nie są wystarczająco dobrymi matkami, wystarczająco dobrymi pracownikami. Ten schemat przerzuca odpowiedzialność na jednostki, podczas gdy powinna to być odpowiedzialność społeczeństwa”.

Jak się od tego uwolnić?

„Musisz zacząć od dania sobie spokoju! Nie mówię o rezygnacji, o nicnierobieniu, ale o robieniu rzeczy bez presji. Robieniu ich, bo chcesz je robić, bo chcesz je robić jak najlepiej. Wszyscy wielcy szefowie kuchni i artyści, których spotykam, mówią mi, że to właśnie dzięki kontaktowi ze swoimi pragnieniami, bez wywierania na siebie presji, dają z siebie to, co najlepsze!”

Czy to oznacza zmianę podejścia?

„To całkowita zmiana. Zamiast kontrolować wszystko, otwieram się na magię, która już istnieje i która mnie odżywi, zadziwi, przemieni i ukoi. Stworzenie cieplejszej, prawdziwszej i bardziej szczerej więzi da mi spełnienie. Spacer pozwoli mi połączyć się z górą. Pod presją nie da się nic zrobić; presja cię niszczy. Magia codzienności zmienia twój tryb życia. To nie tylko bycie wolniejszym; to otwarcie się na spotkanie, któremu pozwalasz rezonować i które cię przemienia”.

Czy Twoje podejście jest filozoficzne?

Jestem przede wszystkim filozofem, w tym sensie, że staram się zrozumieć przyczyny naszego zamknięcia. Nasze problemy są często o wiele bardziej filozoficzne niż psychologiczne. Dlaczego ludzie doświadczają dziś wypalenia? Jeśli spojrzymy na to z perspektywy psychologicznej, możemy to wytłumaczyć uczuciem niepokoju w relacjach z ojcem, matką lub powiązać z ich osobowością…

Jeśli przeanalizujemy to zagadnienie z filozoficznego punktu widzenia, to mamy do czynienia z wypaleniem zawodowym, ponieważ w naszym społeczeństwie panuje logika, która wymaga od jednostek przekraczania granic, pod pretekstem, że jest to droga do stania się najlepszą wersją siebie.

Filozofia tego jest wyzwalająca: nie jesteś winny, że jesteś zestresowany i wyczerpany, że czasami jesteś zdezorientowany, że nie wiesz już, czego potrzebujesz. Jesteś po prostu zbyt elastyczny. Mówienie „nie” presji i kłamstwom społecznym to już to, co Platon tak słusznie proponował.

Czy filozofia może zmienić świat?

„Zdecydowanie! Filozofia pozwala nam również znaleźć drogę do pokoju, lepiej zrozumieć znaczenie naszych emocji i ich istotną rolę w relacjach międzyludzkich. Żyjemy w złudzeniu, że istnieją emocje pozytywne i negatywne. To kolejna fałszywa i niebezpieczna koncepcja.

Wszystkie emocje przychodzą, by nam coś powiedzieć. Odrzucenie ich oznacza pozbawienie się cennej pomocy. Gniew pozwala nam ruszyć do przodu, dając wyraz temu, że nie jesteśmy szanowani, że nasza integralność jest źle traktowana. Wyraża potrzebę przywrócenia porządku i obrony naszej godności, wyraża bunt w obliczu niesprawiedliwości. Gniew staje się nienawiścią i przemocą tylko wtedy, gdy wymyka się spod kontroli, ponieważ nie został w porę rozpoznany.